Druk 3D w edukacji dorosłych

Druk 3D to jedna z najbardziej innowacyjnych technologii, która rewolucjonizuje wiele dziedzin życia. Jest on integralną częścią idei “uczenia się przez działanie” (learning by doing). Dzięki możliwości tworzenia trójwymiarowych obiektów na podstawie cyfrowych modeli, druk 3D otwiera nieograniczone możliwości w sferze projektowania, produkcji i rozwoju. Ta zaawansowana technologia znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach, od medycyny po architekturę, od przemysłu po edukację.

^{fot. archiwum autorki}

Coraz częściej druk 3D  zaczyna się wykorzystywać w życiu codziennym. Umożliwia on bowiem wytwarzanie przedmiotów, które wcześniej były trudno dostępne lub kosztowne do zrealizowania. Pozwala na zaprojektowanie i wydrukowanie przedmiotów na własne potrzeby, dopasowanych do indywidualnych wymagań i preferencji. Otwiera to nowe możliwości personalizacji i dostosowania, niezależnie od tego, czy chodzi o tworzenie niestandardowych elementów dekoracyjnych w domu, czy też funkcjonalnych narzędzi do pracy.

Druk 3D daje także szansę na naprawę uszkodzonych sprzętów w domu. Dzięki tej technologii można uniknąć kosztownych zakupów nowych części lub całkowitej wymiany sprzętu, a zamiast tego skupić się na naprawie i przedłużeniu życia naszych domowych urządzeń. Zwykle są to sytuacje, kiedy jakaś niewielka plastikowa część sprzętu ulega uszkodzeniu. Może to być uchwyt, zatrzask, pokrywa czy inny element, który uniemożliwia prawidłowe funkcjonowanie urządzenia. W takiej sytuacji druk 3D staje się zbawieniem. Można bowiem zaprojektować i wydrukować nową część, która zastąpi uszkodzoną i przywróci sprzęt do pełnej sprawności.

Druk 3D daje również możliwość dostosowania nowych części do indywidualnych potrzeb. Można wprowadzić modyfikacje, które uczynią urządzenia bardziej funkcjonalnymi lub lepiej dopasowanymi do naszych preferencji. Na przykład, jeśli zepsuł się uchwyt do ekspresu do kawy, można zaprojektować uchwyt o lepszym chwycie, który ułatwi obsługę urządzenia.

Naprawa sprzętów przy użyciu druku 3D ma wiele korzyści. Przede wszystkim jest to znacznie tańsza opcja niż zakup nowego sprzętu. Nie musimy wydawać dużych sum na nowe części, a sam proces drukowania jest relatywnie tani. Ponadto, naprawiając nasze urządzenia, dbamy o środowisko, ponieważ redukujemy ilość odpadów i zmniejszamy potrzebę produkcji nowych sprzętów.

Druk 3D staje się zatem coraz bardziej powszechnym narzędziem, które daje możliwość  naprawy i utrzymania domowych urządzeń w dobrym stanie. Wymaga to oczywiście pewnej nauki i umiejętności projektowania, ale z czasem można stać się samodzielnymi “inżynierami” własnego domu.

Druk 3D to nie tylko technologia przyszłości, ale także obecna rzeczywistość. Staje się coraz bardziej dostępny i przystępny dla szerszej publiczności. Z profesjonalnych drukarek 3D można korzystać w specjalistycznych ośrodkach, lokalnych centrach, ale również coraz bardziej powszechny jest dostęp do przystępnych cenowo drukarek 3D do użytku domowego.

Ta wszechobecna technologia sprawia, że społeczeństwo musi być świadome wyzwań i musi być gotowe do korzystania z nowych rozwiązań technologicznych, a tym samym nieustannie doskonalić swoje umiejętności.

Taka idea przyświeca Fundacji NOVA oraz litewskim i włoskim realizatorom projektu ADaPT4Future: ADult People create Technologies for their Future finansowanego z Programu Erasmus+.

Druk 3D – warsztaty w Klubie Sąsiedzkim

Fundacja NOVA w ramach projektu Adapt4Future podjęła próbę wdrożenia warsztatów z druku 3D dla początkujących w prowadzonym przez siebie Klubie Sąsiedzkim w jednej z gdańskich dzielnic- Chełm.

Warsztaty pn. “Druk 3D dla początkujących”  okazały się prawdziwym hitem i wzięło w nich udział ponad 50 osób.

Dzięki wsparciu z Programu Erasmus+, Fundacja NOVA mogła zapewnić wysokiej jakości materiały szkoleniowe, sprzęt i specjalistyczne narzędzia potrzebne do przeprowadzenia warsztatów. Warsztaty były prowadzone przez trenerów, Fundacji NOVA wyszkolonych w ramach projektu Adapt4Future (szkolenie prowadzone było na Litwie przez bardziej doświadczonych partnerów).

Część teoretyczna warsztatów poświęcona była tematom takim jak budowa drukarek 3D, instalowanie filamentów oraz kalibrowanie maszyn. Podczas omawiania budowy drukarek 3D, uczestnicy zapoznawali się z różnymi komponentami i elementami składowymi drukarki. Dowiedzieli się, jak działa głowica drukująca, platforma robocza, silniki krokowe oraz inne części, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania drukarki. Ta wiedza pomagała uczestnikom zrozumieć proces druku 3D na poziomie technicznym. Kolejnym ważnym zagadnieniem były filamenty, czyli materiały używane do drukowania 3D. Uczestnicy dowiedzieli się, jak instalować filamenty w drukarce, jakie są różnice między różnymi rodzajami filamentów, takimi jak PLA, ABS czy PETG oraz jak odpowiednio dobrać filament do swoich potrzeb. Zapoznanie się z tymi aspektami pozwoliło uczestnikom na świadome podejmowanie decyzji dotyczących materiałów używanych w ich projektach. Kolejnym istotnym elementem części teoretycznej warsztatów był proces kalibracji drukarki 3D. Uczestnicy zdobyli wiedzę na temat tego, jak precyzyjnie dostosować ustawienia drukarki, takie jak temperatura, prędkość druku czy poziom stołu roboczego, aby uzyskać jak najlepsze rezultaty. Kalibracja jest kluczowa dla jakości i dokładności wydruków 3D, dlatego uczestnicy mieli okazję nauczyć się technik i metod kalibracyjnych.

^{fot. archiwum autorki}

W ramach części praktycznej warsztatów uczestnicy mogli samodzielnie projektować i tworzyć przedmioty przy użyciu technologii druku 3D. Mieli dostęp do tabletów, na których zainstalowany był program Tinkercad. Dzięki temu mogli w prosty i interaktywny sposób tworzyć projekty, dodawać kształty, manipulować nimi i dostosowywać je do swoich indywidualnych pomysłów. Korzystanie z programu Tinkercad było nie tylko łatwe, ale również angażujące dla uczestników. Dzięki jego prostocie i intuicyjnemu interfejsowi, uczestnicy mogli skoncentrować się na tworzeniu oryginalnych projektów i rozwijaniu swojej kreatywności. Program ten dostarczył uczestnikom narzędzia, które umożliwiło im przekształcenie ich pomysłów w rzeczywistość przy użyciu technologii druku 3D. Ich kreatywność i umiejętności zaowocowały wieloma interesującymi produktami m.in. breloczkami, które mogą służyć jako ozdoba do kluczy, plecaka lub jako drobny upominek dla bliskich. Dzięki temu doświadczeniu mogli w praktyce zobaczyć, jak ta zaawansowana technologia może być wykorzystana w różnych dziedzinach życia.

W ramach warsztatów, uczestnicy mieli także okazję dowiedzieć się, w jakich branżach i dziedzinach można zastosować druk 3D: od medycyny i prototypowania, po architekturę i design, druk 3D znalazł zastosowanie w wielu różnorodnych dziedzinach.

Uczestnicy mieli także okazję zapoznać się z dostępnymi zasobami online, które oferują gotowe modele 3D do wydrukowania. Jednym z ważnych elementów warsztatów było wprowadzenie uczestników w świat portali z gotowymi projektami, które stanowią cenną bazę dla osób rozpoczynających swoją przygodę z drukiem 3D.

Dzięki tym portalom, uczestnicy mieli możliwość eksplorowania szerokiej gamy gotowych modeli 3D, które można pobrać i wydrukować na drukarce 3D. Były to modele przedmiotów o różnorodnym zastosowaniu – od dekoracji po narzędzia czy elementy użytkowe. Portale te stanowią prawdziwe źródło inspiracji dla osób, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę z drukiem 3D.  Przykładem popularnych portali z gotowymi modelami 3D jest Thingiverse, który jest powszechnie znany i ceniony przez społeczność druku 3D.Uczestnicy warsztatów mieli możliwość przeglądania bogatej kolekcji projektów dostępnych na tej platformie. Należy wskazać, że korzystanie z gotowych modeli 3D ma wiele zalet, zwłaszcza dla początkujących, ponieważ nie tylko umożliwia łatwiejsze i szybsze wejście w świat druku 3D, ale także inspiruje do dalszego eksplorowania i rozwijania własnych umiejętności projektowania.

Fundacja NOVA zapewniła dostępność warsztatów dla różnych grup społecznych, co zaowocowało udziałem różnych grup reprezentujących społeczność lokalną dzielnicy Chełm m.in migrantów, wielu seniorów. Warto w tym miejscu również zauważyć, że migranci z Ukrainy, biorący udział w warsztatach, znaleźli w nich nie tylko możliwość nauki nowej umiejętności, ale również okazję do integracji z lokalną społecznością.

^{fot. archiwum autorki}

W ewaluacji po zakończeniu warsztatów uczestnicy szczególnie doceniali praktyczne podejście do tematu, które pozwoliło im od razu zobaczyć, jak druk 3D może znaleźć zastosowanie w ich codziennym życiu.

Jedna  z uczestniczek warsztatów i seniorka z lokalnej społeczności, powiedziała:

„Byłam zaskoczona, jak wiele można zrobić za pomocą druku 3D. To naprawdę fascynujące, że możemy zaprojektować i stworzyć własne przedmioty”.

Inna uczestniczka wskazała:

„Jestem nauczycielem i nawet mamy drukarkę 3D w szkole… Tylko stoi w gabinecie dyrektora i nikt jej nie używa, bo nikt nie wie jak. Jednak ja myślę, że druk 3D jest przyszłością, dlatego cieszę się, że mogłam wziąć udział w tych warsztatach. Dzięki nim mam teraz podstawową wiedzę i chęć jej pogłębiana tak, żeby móc wykorzystywać elementy druku 3D na zajęciach z moimi uczniami”.

Inna uczestniczka powiedziała

„Dotychczas znałam druk 3D tylko z opowieści moich dzieci… ale i tak nie rozumiałam o co chodzi. Teraz będą się mogła przed nimi pochwalić, że już coś o tym wiem, będzie mi łatwiej z nimi rozmawiać i rozumieć ich opowieści i prace domowe”.

 

Projekt z perspektywy Fundacji NOVA, nowicjusza w Programie Erasmus+

Program warsztatów z druku 3D opracowany w ramach projektu Adapt4Future, który dotychczas testowaliśmy zamierzamy wdrożyć do naszej rozszerzonej oferty edukacyjnej, dostępnej dla różnych grup wiekowych i odbiorców. Dzięki temu uczestnicy Klubu Sąsiedzkiego Chełm będą mieli szansę zgłębiać tę fascynującą technologię, rozwijać swoje umiejętności praktyczne i kreatywne oraz poszerzać swoje horyzonty edukacyjne.

Jako organizacja współpracująca z wieloma placówkami edukacyjnymi widzimy również potencjał i konieczność odkrywania tajników druku 3D przed nauczycielami i szkołami. Planujemy opracowanie propozycji warsztatów dla szkół, albo nawet wspólną realizację jakiegoś projektu o tej tematyce.

Należymy także do sieci domów i klubów sąsiedzkich w Gdańsku i mamy w planie zaproponować przeprowadzenie takich warsztatów w innych lokalizacjach. Wiemy bowiem, że w innych miejscach nie ma ani wyszkolonych trenerów ani sprzętu, żeby takie zajęcia zorganizować.

Projekt Adapt4Future to pierwszy projekt współpracy ponadnarodowej realizowany przez Fundację NOVA w ramach Programu Erasmus+. Przyniósł on nam oprócz rozszerzenia oferty edukacyjnej także wiele innych korzyści. Przede wszystkim, umożliwił międzynarodową współpracę i wymianę doświadczeń między różnymi organizacjami partnerskimi, co przyczyniło się do wzrostu naszej wiedzy i kompetencji. Mieliśmy okazję nawiązać nowe kontakty i współpracować z partnerami z innych krajów, co poszerzyło jej perspektywę i umożliwiło wymianę dobrych praktyk. Dzięki temu Fundacja NOVA może  nadal się rozwijać i kontynuować swoją misję edukacyjną.

^{fot. archiwum autorki}

Więcej o projekcie ADaPT4Future: ADult People create Technologies for their Future

Cele:

• zwiększenie wiedzy i rozwój umiejętności z zakresu innowacyjnych technologii (druk 3D) u osób dorosłych, poprzez stworzenie  programu edukacyjnego oraz realizację warsztatów w społecznościach lokalnych z wykorzystaniem lokalnych centrów aktywności (np. klubów sąsiedzkich, bibliotek itp.)
• wzmocnienie kompetencji edukatorów organizacji partnerskich w zakresie prowadzenia innowacyjnych zajęć edukacyjnych z zakresu druku 3D

Główne działania:

1. Opracowanie programu edukacyjnego dot. druku 3D wraz z materiałami metodycznymi dla edukatorów dorosłych
2. Przeprowadzenie międzynarodowego szkolenia dla pracowników organizacji partnerskich w celu wyposażenia ich w niezbędną wiedzę nt. druku 3D w edukacji
3. Testowanie i walidacja programu edukacyjnego, poprzez przeprowadzenie warsztatów z druku 3D dla dorosłych w organizacjach partnerskich
4. Upowszechnianie rezultatów projektu na poziomie lokalnym, regionalnym, krajowym i europejskim.

Partnerzy projektowi:

• Lider projektu:  

Robotikos mokykla (Litwa)

• Partnerzy:

Fundacja NOVA (Polska)

Kauno miesto savivaldybes Vinco Kudirkos viesojibiblioteka (Litwa)

Comune Di Santarcangelo Di Romagna (Włochy)